ครัวคุณต๋อย

เสพวัฒนธรรมอาหารผ่านการ์ตูน - บาริสต้า มือชงตัวจริง

ภาพจากเว็บไซต์ manga.line.me

มีคำกล่าวเกี่ยวกับเครื่องดื่มชนิดหนึ่งว่า 'ดำเข้มดุจปิศาจ ร้อนแรงดั่งนรก บริสุทธิ์ดังนางฟ้า หวานหอมเยี่ยงความรัก' (Black as the devil, hot as hell, pure as an angel, sweet as love.) ฟังแล้วอาจจะดูซับซ้อน แต่ก็ไม่เกินจริงมากนัก เพราะคำกล่าวที่ว่าพูดถึง 'กาแฟ' เครื่องดื่มที่ตอนนี้ผู้คนทั่วโลกคุ้นเคยกันอย่างดี ไม่ว่าจะในฐานะยากระตุ้นไม่ให้หลับ ของเหลวเข้มข้นที่ช่วยผลักดันการทำงาน หรือไม่ก็เป็นของหวานแสนอร่อย 

การที่กาแฟถูกนำเสนอออกมาหลายมุมมอง ส่วนหนึ่งก็เพราะกาแฟมีการเติบโตในเชิงวัฒนธรรมที่หลากหลาย นับตั้งแต่ตำนานการค้นพบกาแฟที่ก็มีหลากหลายเรื่อง ทั้งการที่มีชาวบ้านไปเจอแพะกินผลกาแฟแล้วคึกคัก จนกลายเป็นการค้นพบต้นกาแฟ หรือที่ว่ามีชาวมุสลิมที่ถูกเนรเทศจากบ้านเกิดแล้วเดินทางไปเอธิโอเปียแล้วพบว่านกกินผลไม้ชนิดหนึ่ง ก่อนจะพบว่ามันขมเกินไปเลยพยายามต้มเมล็ดเพื่อกินน้ำของมัน จนกลายเป็นรากฐานของกาแฟขึ้นมา  

ก่อนที่น้ำกาแฟจะกลายเป็นที่นิยมในคาบสมุทรอาหรับ สู่ตะวันออกกลาง แล้วเดินทางผ่านเข้าไปยังทวีปยุโรป ที่โดนปรับเปลี่ยนการบริโภคด้วยการคั่วแล้วต้มผ่านอุปกรณ์หลากหลาย ค่อย ๆ มีคนรับทราบว่ากาแฟจะขึ้นเติบโตในอากาศร้อน จึงเริ่มมีการปลูกในพื้นที่หลายทวีป และกลายเป็นเครื่องดื่มที่นิยมไปทั่วโลก โดยเฉพาะในอิตาลี ที่กาแฟได้รับความนิยมจนมีร้านกาแฟสไตล์อิตาลีให้ใช้บริการแทบทุกมุมเมือง และกาแฟมีการเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย ทำให้ในปัจจุบันเราได้เห็น กาแฟจากร้านเฟรนไชส์ กาแฟสำเร็จรูป และกาแฟสเปเชียลตี้   

ภาพจากเว็บไซต์ siamintercomics

ทั้งหมดที่เล่าไปนี้ อาจจะฟังดูเหมือนจะมาจากหนังสือประวัติศาสตร์ แต่ถ้าดูจากพาดหัว หลายท่านน่าจะนึกออกแล้วว่า เรายังพูดเกี่ยวกับการ์ตูนเช่นเดิม โดยคราวนี้เป็นการ์ตูนเรื่อง 'Barista มือชงตัวจริง' นั่นเอง

เนื้อเรื่องหลักของการ์ตูนจะเล่าผ่านมุมมองของ อาโอกิ โคกิ ชายหนุ่มจากญี่ปุ่นที่มีความผูกพันกับกลิ่นหอมของกาแฟตั้งแต่เกิด เขาเดินทางไปอิตาลีเพื่อเรียนรู้เกี่ยวกับการเป็นบาริสต้า หรือคนชงกาแฟ ที่ในอิตาลีนั้นถือว่าเป็นงานที่จริงจัง โดยเฉพาะในพื้นที่อิตาลีตอนใต้ที่ดื่มกาแฟจนเป็นวัฒนธรรมจริงจัง และบาริสต้าก็เป็นพ่อครัวมือดีที่พร้อมต้อนรับลูกค้าที่มีความต้องการหลากหลาย จนวันหนึ่งที่เขาได้รับคำเชิญจากบริษัทร้านกาแฟที่ใหญ่ที่สุดในอิตาลีให้กลับไปทำงานที่ญี่ปุ่น แต่เขากลับถูกแจ้งจากคนในสาขาญี่ปุ่นว่าเป็นแค่เด็กฝึกงาน เขาจึงพยายามศึกษาความแตกต่างของลูกค้าหลายประเภทและใช้ความรู้ที่เรียนมาจากอิตาลีในการมัดใจคอกาแฟให้อยู่หมัด 

ภาพจากเว็บไซต์ natalie.mu

ตามที่บอกในช่วงต้นบทความครับว่าการ์ตูนเรื่องนี้บอกเล่าวัฒนธรรมกาแฟในเชิงประวัติศาสตร์แฝงในท้องเรื่องด้วย แต่ในขณะเดียวกัน 'Barista มือชงตัวจริง' ก็ยังมีความเป็นการ์ตูนทำอาหารให้ติดตามกันอยู่ ด้วยการโชว์ทักษะในการทำเมนูกาแฟ ที่ไม่จำเป็นต้องออกมาขมเสมอไป และมีทั้งเมนูที่หลากหลาย อย่าง กาแฟที่เรียบง่ายแต่ก็ใช้ฝีมืออย่างเอสเปรสโซ กาแฟที่ใช้ลูกเล่นพอประมาณอย่าง มัคคีอาโต้ ไปจนถึงเมนูกาแฟจากประเทศต่าง ๆ อย่าง บิเชริน (Bicerin) จาก อิตาลี รูเดส์ไฮม์ คาฟเฟ่ (Rudesheim Kaffee) จากเยอรมัน ไคเซอร์เมลังก์ (Kaisermelange) จากออสเตรีย  

และด้วยความเป็นการ์ตูน จึงมีเนื้อเรื่องส่วนหนึ่งที่ทำให้พระเอกของเราต้องเข้าร่วมแข่งขันวัดฝีมือบาริสตาทั่วประเทศญี่ปุ่น ที่ดึงให้ผู้อ่านได้รู้จักมิติอื่น ๆ ของวัฒนธรรมกาแฟมากขึ้น ทั้งพันธุ์ของเมล็ดกาแฟที่มีความแตกต่างกัน ความรู้เบื้องต้นของการคั่วอบ วิธีคิดของการเลือกเมนูในการแข่งขัน ทั้งยังเล่าข้ามไปยังเรื่องที่ไม่เกี่ยวกับกาแฟโดยตรง แต่มักจะเห็นของคู่กันในร้านกาแฟ อย่างเรื่องของ การชงชาฝรั่ง การชงค็อกเทล เพราะมีเหล้าบางชนิดผสมกับกาแฟได้อย่างลงตัว ฯลฯ 

เหตุผลที่ทำให้การ์ตูนเรื่องนี้เล่าเรื่องของกาแฟแบบกว้างขวางขนาดนี้ ต้องยกผลประโยชน์ให้ผู้แต่งเรื่องอย่าง ฮานากะ เรย์ ที่เขียนผลงานเกี่ยวกับกาแฟและอุตสาหกรรมอาหารมาหลายต่อหลายเรื่อง และในขณะเดียวกันนักเขียนท่านนี้ก็แต่งเนื้อเรื่องรองที่ชวนให้นึกถึงละครหลังข่าวอยู่เบา ๆ ทำให้การพลิกหน้ากระดาษของการ์ตูนเรื่องนี้มีเรื่องของตัวละครให้ติดตาม เคียงคู่กับความรู้สึกหอมกรุ่นเหมือนใครมาชงกาแฟอยู่ตลอดทั้งเรื่อง จนรู้สึกเสียดายเบา ๆ ที่หนังสือการ์ตูนเรื่องนี้มีเนื้อหาเพียงแค่ 10 เล่มจบเท่านั้น และในบ้านเราทางสยามอินเตอร์คอมิกส์ก็จัดทำจนครบถ้วนแล้วด้วย

ภาพจากเว็บไซต์  Stock Photo 眯唰怨崤榍

นอกจากความสนุกและความรู้ด้านกาแฟที่เรากล่าวถึงไปข้างต้นแล้ว จุดประสงค์รองที่เราสัมผัสได้จากการ์ตูนเรื่องนี้ คือการส่งสัญญาณจากผู้เขียนให้ผู้อ่านได้ลองขยับตัวออกจากร้านกาแฟเจ้าที่คุ้นเคย เพราะบางครั้งการเดินทางไปนิดหน่อยหรือการเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็ทำให้คนเราได้พบกับความรื่นรมย์ในชีวิตได้มากกว่าที่คิด